Cumhurbaşkanı adayı olmak için büyük uğraş gösteren CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu, ABD ve İngiltere’ye giderek Batı takviyesini gerisine almaya çalışmıştı. İki ülkedeki görüşmelerinin art planı yavaş yavaş ortaya çıktı. ABD’den iki danışman alan Kılıçdaroğlu, geçtiğimiz gün İstanbul Lütfi Kırdar Milletlerarası Kongre ve Stant Sarayı’nda CHP’nin yeni vizyon dokümanını açıkladı.
DARON ACEMOĞLU DA ABD’DEN ÇEVRİMİÇİ BAĞLANDI
Kılıçdaroğlu’nun iktisat danışmanları ortasında yer alan Daron Acemoğlu da, ABD’li Jeremy Rifkin üzere CHP’nin yeni vizyon dokümanının tanıtıldığı toplantı salonuna dahi gelmeye tenezzül etmeyip, uzaktan canlı ilişki yoluyla katıldı.
SAHTE DATALARI PAYLAŞTI
Acemoğlu, sunumunda Türkiye’nin iktisadına ve büyüme sayılarına gösterdiğini tez ettiği grafiklerdeyse büyük bir skandala imza attı.
Sunum esnasında kullandığı grafikteki bilgiler, TÜİK’in ve Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı’nın yayımladığı resmi sayılarla uyuşmuyordu. Acemoğlu sunumunda yer alan grafikte gerçek dışı bilgilerle Gini katsayısını 2019 özelinde 0,42 düzeylerinde gösterdi. Kelam konusu bilgilerin yanlış olduğu Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı’nın resmi hesaplamalarıyla ortaya çıktı.
Türkiye’nin 2019 yılındaki Gini katsayısı Acemoğlu’nun çarpıtılmış bilgilerinin tersine 0,395 olarak ölçülmüştü.
GİNİ KATSAYISI NEDİR?
Gini katsayısı, bir ülkenin ulusal gelirinin o ülkede yaşayan vatandaşlar ortasında dağılımını ölçen istatistiksel bir hesaplamadır. Söz konusu ülkenin ulusal gelirinin o ülkede yaşayan vatandaşlar ortasındaki eşit dağılımında kullanılan ve 1 ile 0 ortasında bir bedelde ölçülen Gini katsayısı, sıfır bedelini aldığı ülkelerde ulusal gelirin bireyler ortasında eşit paylaşıldığını, bir pahasını aldığı ülkelerde ise gelire sırf bir kişinin sahip olduğu manasında kullanılıyor.
TÜRKİYE’NİN TEKNOLOJİ SEVİYESİNİ EKSİK BİLGİLERLE SUNDU
Daron Acemoğlu, “Aynı Sorun: Türkiye’nin (İhracat Penceresinden) Teknoloji Düzeyi” başlığıyla sunduğu grafikte, 2008 yıllarına kadar düşük yoğunluklu teknoloji eserlerinin ihracatının azaldığını, orta düşük ve orta yüksek teknolojili eserlerin ihracatının da arttığına yer verdi.
Bununla birlikte teknolojinin ihracattaki katkısının azaldığını ve düşük kaliteli büyümeyle devam edildiğini söz eden Acemoğlu’nun, 2008 ekonomik krizinden itibaren Türkiye’nin ihracatının 2,5 katına yükseltmesini göz arkası etmesi dikkat çekti. Resmi sayılara nazaran Türkiye, 2008’den 2021 yılına kadar ihracatını 2,5 kat, teknoloji ağır eserlerinin ihracatını da tıpkı oranda artırdı.
TÜRKİYE’DE KURUMSAL DEĞİŞİM GRAFİĞİNİN KAYNAĞINI PAYLAŞMADI
2008 ekonomik krizini baz alarak oluşturulan “Türkiye’de Kurumsal Değişim” isimli grafiğin, hiçbir resmi kaynağa dayandırılmamış olması dikkatlerden kaçmadı.
Acemoğlu’nun 2008 ekonomik krizi öncesi ve sonrası diye isimlendirdiği grafikteki bilgiler, “Sesini duyurabilme ve sorumluluk, siyasi istikrar ve şiddet/terör yokluğu, hükümet aktifliği, düzenleyicilik kalitesi, hukukun üstünlüğü ve yolsuzluğun denetimi” başlıklarıyla sunuldu. Bu dataların büsbütün hangi istatistiksel çalışmalara ve bilgilere dayandırıldığı ise paylaşılmadı.
“DÜŞÜK KALİTELİ BÜYÜMENİN NEDENLERİ” GRAFİĞİ DE GEÇERSİZ ÇIKTI
Acemoğlu, 2006 ve 2022 yılları ortasındaki dataların paylaşıldığı “Düşük Kaliteli Büyümenin Nedenleri” isimli grafiklerde, kamu bölümünün dış borcunu resmi kaynakların açıkladığı dataların dışında tutarak olduğundan fazla gösterdi.
TÜİK’in yayımladığı bilgilere nazaran Türkiye’nin dış borcunda kamu dalının hissesi, özel bölümün gerisinde kalırken; Acemoğlu’nun grafiklerinde yer verdiği bilgiler bunun tam karşıtında gösterildi.
Resmi kaynakların yayımladığı datalara nazaran Türkiye’nin dış borcu 2021 yılında 441,1 milyar dolar olarak ölçülürken, bunun 179,8 milyarının kamu bölümünün borcu olduğu tabir edildi. Özel kesimin borcu ise 235,2 milyar dolar olarak açıklanırken, Daron Acemoğlu’nun grafiklerinde yer verdiği bilgilerin resmi sayılarla çelişmesi dikkatlerden kaçmadı.
ÖDÜLÜ VEREN ABDULLAH GÜL’DÜ
Daron Acemoğlu, klasik büyüme ve kalkınma teori ve modellerine farklı bir perspektifle yaklaşımı nedeniyle Toplumsal Bilimler kısmında 2013 yılı T.C. Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü’nü kazanmış ve mükafatını periyodun cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün elinden almıştı.